PROCEDURA “NIEBIESKIE KARTY”
CZYM JEST PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”?
Jest to procedura interwencji w rodzinie, w której dochodzi do przemocy. Ma ona na celu zatrzymanie przemocy i pomoc w wychodzeniu z tej sytuacji. Działania w ramach procedury są realizowane przez przedstawicieli różnych służb, indywidualnie dostosowane do potrzeb danej rodziny. Szczegółowe zasady realizacji procedury „Niebieskie Karty” określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. Nr 209 poz. 1245).
ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY
Jest to zespół składający się z przedstawicieli różnych służb i instytucji pracujących na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W jego skład wchodzą przedstawiciele: pomocy społecznej, policji, oświaty, ochrony zdrowia, komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, organizacji pozarządowych działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz kuratorzy sądowi. W skład zespołu mogą też wchodzić prokuratorzy. Zespół jest kluczowym ogniwem systemu przeciwdziałania przemocy i musi być powołany w każdej gminie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
GRUPA ROBOCZA
W celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach, zespół może tworzyć grupy robocze. W skład grup roboczych wchodzą przedstawiciele służb i specjaliści w dziedzinie przeciwdziałania przemocy, posiadający kompetencje do pracy przy rozwiązywaniu problemów występujących w konkretnej rodzinie dotkniętej przemocą. Członkowie grupy roboczej pracują z rodziną według wspólnie ustalonego indywidualnego planu pomocy. Podejmowane działania mają przede wszystkim chronić osoby doznające przemocy, wywierać wpływ na osobę stosującą przemoc, monitorować sytuację w rodzinie.
Wszystkie osoby udzielające pomocy w ramach procedury „Niebieskie Karty” zobowiązane są do zachowania poufności wszelkich informacji i danych pozyskanych przy realizacji zadań.
URUCHAMIANIE PROCEDURY „NIEBIESKIE KARTY”
Procedura rozpoczyna się od wypełnienia „Niebieskiej Karty – A” przez przedstawiciela jednej z pięciu służb:
- policji – podczas interwencji lub na komendzie;
- jednostek organizacyjnych pomocy społecznej – pracownik socjalny;
- komisji rozwiązywania problemów alkoholowych;
- oświaty – nauczyciel, pedagog lub psycholog szkolny, dyrektor szkoły;
- ochrony zdrowia – lekarz, pielęgniarka, ratownik medyczny.
Procedura powinna zostać uruchomiona w sytuacji podejrzenia, że w rodzinie może dochodzić do przemocy. Taką informację przedstawiciele służb mogą uzyskać od:
- świadka przemocy;
- osoby doznającej przemocy;
- kiedy sami zauważą niepokojące sygnały podczas kontaktu z rodziną.
Ustawodawca wyraźnie określił, że procedura ma charakter interwencyjny i jej uruchomienie nie wymaga zgody osób dotkniętych przemocą.
CO DZIEJE SIĘ DALEJ?
- Każdy, kto wypełni „Niebieską Kartę – A”, przekazuje ją w ciągu
7 dni do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego. - Następnie sprawa trafi do specjalistów, którzy po zapoznaniu się ze sprawą, zdecydują
o dalszych krokach. Jeśli w rodzinie dochodzi do przemocy, specjaliści będą pracować z rodziną w ramach zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej: - Osoba doznająca przemocy zostanie zaproszona na spotkanie z przedstawicielami Grupy, aby w oparciu o jej potrzeby wspólnie ustalić plan dalszych działań. Podczas spotkania zostanie wypełniony formularz „Niebieska Karta – C”.
- Osoba stosująca przemoc zostanie wezwana na rozmowę interwencyjną, podczas której dowie się o konieczności zaprzestania stosowania przemocy, konsekwencjach swoich zachowań. Członkowie grupy wskażą miejsca, w których można uzyskać pomoc w celu wprowadzenia zmian w swoim postępowaniu. Podczas spotkania zostanie wypełniony formularz „Niebieska Karta – D”.
- W dalszej kolejności Grupa Robocza sprawdza poprzez wizyty i rozmowy, czy przemoc w rodzinie ustała:
- w razie potrzeby modyfikuje plan pomocy.
- w przypadku braku poprawy sytuacji służby mogą uruchomić działania prawne wobec osoby stosującej przemoc.
Powyższe działania trwają tak długo, aż przemoc ustanie/zostanie zatrzymana
DZIAŁANIA W PRZYPADKU KRZYWDZENIA DZIECI
W przypadku podejrzenia stosowania przemocy wobec dziecka, czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury uruchamia się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego – tj. osoby, która w danym momencie zajmuje się dzieckiem. W sytuacji gdy osobą krzywdzącą jest jeden lub oboje rodziców, wówczas konieczne jest odwołanie się do innych osób dorosłych, mogących wspierać dziecko. Taka osoba – działająca na rzecz dziecka – jest w dalszym postępowaniu partnerem służb zajmujących się daną sprawą. Na posiedzenie zespołu interdyscyplinarnego/grupy roboczej nie zaprasza się dziecka – reprezentuje go w/w osoba. Z dzieckiem mogą być prowadzone rozmowy, jednak z dbałością o zapewnienie mu bezpieczeństwa emocjonalnego i psychicznego.
KIEDY KOŃCZY SIĘ PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”?
- Procedura jest prowadzona do momentu, gdy przemoc całkowicie ustanie.
- Procedura zostanie też zakończona, gdy grupa robocza stwierdzi brak zasadności dalszego jej prowadzenia (np. zamiast przemocy rozpozna konflikt lub podejrzenie stosowania przemocy nie potwierdzi się).
- O zamknięciu procedury, na wniosek grupy roboczej decyduje Zespół Interdyscyplinarny, co zapewnia wnikliwe i rozważne podejmowanie decyzji w każdej sprawie.
Jeśli po zamknięciu procedury „Niebieskie Karty” w przyszłości dojdzie znów do aktów przemocy w rodzinie, może i powinna zostać ona wszczęta ponownie.
CO ZYSKASZ DZIĘKI „NIEBIESKIEJ KARCIE”?
Zawsze najważniejsze są działania, które możesz podjąć sam/a, jednak dzięki wsparciu różnych służb i instytucji zyskasz również:
- pomoc w zapewnieniu bezpieczeństwa;
- wsparcie w rozwiązaniu trudnej sytuacji wywołanej doświadczaniem przemocy;
- monitoring sytuacji w rodzinie;
- podejmowanie przez specjalistów działań mających na celu zmianę zachowania sprawcy:
- uświadomienie konsekwencji stosowania przemocy,
- poinformowanie o zainteresowaniu różnych instytucji jego zachowaniem,
- działania edukacyjne,
- uruchomienie procedur przewidzianych prawem w zakresie m.in. zobowiązania do leczenia odwykowego, ograniczenia władzy rodzicielskiej, zakazu kontaktu, zbliżania się, nakazu eksmisji.
PAMIĘTAJ:
To nie Ty jesteś odpowiedzialna/y za przemoc!
Winę ponosi osoba, która przemoc stosuje!